Wiara i Biblia

Wiara jest to taki stan umysłu, kiedy zakładamy prawdopodobieństwo jakiegoś twierdzenia, które nie zostało poparte naukową wiedzą. Fenomenem wiary jest wiara religijna, która charakteryzuje się dwiema postawami: „wierzę, że” oraz „wierzę w”. Człowiek wierzący oczekuje spodziewanych zjawisk, chociaż nie zostały one przewidziane naukowo, bo wierzy się nie rozumem, ale sercem. Dla nas, chrześcijan, wiara to cnota nadprzyrodzona, bo stanowi porękę dóbr, których się spodziewamy, a które mają źródła w Biblii. Wiara chrześcijan polega na tym, że my ufamy Bogu, przyjmujemy Objawienie i staramy się postępować zgodnie z przykazaniami.

Kościół katolicki stwierdza, że jest jedno źródło wiary, to znaczy Biblia, czyli Pismo Święte. Do tego dochodzi tradycja, która jest z nią związana. Pismo Święte stanowi zbiór prawd, które stanowią podstawę do budowania wszelkich doktryn kościelnych. Mówi się, że jest to skarbnica odpowiedzi na rozmaite pytania wierzących. Słowo „biblia” pochodzi z języka greckiego i oznacza zwój papirusu. Biblia jest dla nas Pismem Świętym. Została spisana w językach hebrajskim, aramejskim [tym językiem posługiwał się Pan Jezus] i greckim. Biblia to nie księga, ale zbiór ksiąg, ponieważ składa się z wielu rozmaitych wątków i gatunków literackich. Ponadto poszczególne części Biblii były pisane przez różnych autorów, często anonimowych. Należy też dodać, ze Biblia jest pismem teandrycznym, to znaczy bosko - ludzkim, ponieważ jest pismem natchnionym przez Boga, który kieruje swoje słowa do ludzi. Biblia jest podstawą naszej wiary, ale to nie znaczy, ze należy w nią wierzyć ślepo, ponieważ wiele zdarzeń i faktów w niej opisanych, znajduje potwierdzenie w historii i archeologii. Przy czym najważniejsze dotyczą Jezusa z Nazaretu, który urodził się w Betlejem, żył w Nazarecie, później nauczał i dokonał wielu cudów, a następnie został ukrzyżowany i zmartwychwstał. Również tekst Starego Testamentu, zawierający opisy wielu miejsc, wydarzeń, świąt i osób, został potwierdzony przez archeologów i historyków. Można jeszcze dodać, że odkrycia archeologiczne czy historyczne nie kłócą się z zapisami zawartymi w Biblii. Najstarszy odpis Biblii pochodzi z III-II wieku p.n.e., pochodzi z tak zwanych zwojów z Qumran, które zostały znalezione w połowie XX wieku przez beduińskiego chłopca pasącego kozy i owce. Zwoje te zawierają fragmenty prawie wszystkich ksiąg Starego Testamentu.

Biblia składa się z dwóch części głównych, zwanych Testamentami. Testamentum to po łacinie „przymierze”. Należy więc Biblię interpretować jako przymierze Boga z ludźmi. W kanonie biblijnym katolicyzmu jest 46 ksiąg Starego Testamentu i 27 ksiąg Nowego Testamentu. Księgi Starego Testamentu powstawały na przestrzeni ponad dwóch tysięcy lat, bo od XII do II wieku p.n.e. i są poświęcone historii i dziedzictwu kulturowemu naszych starszych braci w wierze, czyli Żydom. Mogą być historyczne, prorocze albo dydaktyczne. Oprócz tych należy wymienić też księgi Psalmów, Przysłów, Pieśni, Kronik i Lamentacji.  Stary Testament ma wielu autorów, wśród których jest Jozue, Rut, Samuel, Estera, Kohelet i Daniel. My, chrześcijanie, katolicy, uznajemy świętość Starego Testamentu, ale dla nas również święty jest Nowy Testament, w największej części napisany po grecku, głównie w I poł. I wieku n.e. Najistotniejszą częścią Nowego Testamentu jest  Ewangelia, to znaczy „Dobra Nowina”, głosząca Królestwo Boże na ziemi i zbawienie ludzkości. W czterech Ewangeliach znajdują się też opisy życia pierwszych chrześcijan, skupionych w tak zwanych gminach. Oprócz Ewangelii Nowy Testament zawiera też Dzieje Apostolskie, księgi dydaktyczne, to znaczy Listy Apostolskie, a kończy się Apokalipsą, czyli Objawieniem świętego Jana.

Najstarszym tłumaczeniem Biblii [Starego Testamentu] z języka hebrajskiego i aramejskiego na grecki jest Septuaginta, której nazwa pochodzi od siedemdziesięciu tłumaczy, którzy tego dokonali w latach 280-130 p.n.e. w egipskiej Aleksandrii. Przekład całej Biblii w czasach nowożytnych został dokonany przez św. Hieronima w latach 382-406 na język łaciński. Nazwa przekładu Wulgata oznacza, że stał się on popularny.  Stary Testament został przez świętego Hieronima przetłumaczony właściwie od nowa z języków oryginalnych, natomiast Nowy Testament został przetłumaczony na podstawie tłumaczenia starołacińskiego, które święty Hieronim ujednolicił i uporządkował. Na język polski najgenialniej przetłumaczył Biblię Jakub Wujek, jezuita, działający w Krakowie. Na kościele świętej Barbary jest tablica pamiątkowa poświęcona temu zakonnikowi i jego dziełu. Jakub Wujek opierał się na Wulgacie, wykonując tytaniczną niemal pracę w latach 1584-1595 i stworzył dzieło zręczne językowo i zgodne wytycznymi papieskimi oraz zakonnymi. Przez prawie 400 lat Biblia Jakuba Wujka była dla Polaków tłumaczeniem w kościele katolickim, aż do wydania Biblii Tysiąclecia w 1964 roku.

 Początek Biblii to Tora, co w języku hebrajskim znaczy „wskazówka”, „pouczenie”, które może dawać ojciec lub kapłan. Tora to inaczej Pięcioksiąg, czyli pięć pierwszych ksiąg Biblii, Starego Testamentu, który stanowi najważniejszy tekst objawiony religii judaistycznej. Tora rozpoczyna się od Księgi Rodzaju, która jest opowieścią o stworzeniu świata i człowieka, potopie oraz o patriarchach: Abrahamie, Izaaku i Jakubie. Księga Wyjścia opisuje ucieczkę Izraelitów z Egiptu, w Księdze Kapłańskiej zawarte są opisy zachowań, w jaki sposób powinno się wielbić Boga i odprawiać praktyki religijne. Księga Liczb została tak nazwana ze względu na częste wymieniane w niej rozmaite liczby, mające określone znaczenie, ale tematem tej księgi jest opis wydarzeń związanych z ludem wybranym i wskazówki życiowe, jakie Bóg jemu daje. Ostatnią Księgą Tory jest Księga Powtórzonego Prawa, która, zgodnie ze swoim tytułem, powtarza zagadnienia z poprzednich ksiąg, dodaje wiele zasad religijnych i opisuje koniec wędrówki Izraelitów, a więc dotarcie do Ziemi Obiecanej. Autorstwo wszystkich ksiąg Tory przypisuje się Mojżeszowi. Tora   przechowywana jest zawsze w synagodze, gdzie się ją czyta i studiuje.

Świętą księgą muzułmanów jest Koran, który powstał w latach 610-632, a jego autorstwo przypisuje się Mahometowi, któremu został on objawiony przez Archanioła Gabriela.  Koran to 114 sur, czyli rozdziałów, ułożonych od najdłuższej do najkrótszej dzielących się na aje, czyli wersety. Nazwa „Koran” oznacza „recytację”, ponieważ Mahomet nie umiał pisać ani czytać, więc wersety Koranu, objawiane przez Allaha,  recytował, a spisywał je jego osobisty skryba. Recytacja Koranu jest praktyką religijną. Koran zawiera nakazy religijne dla muzułmanów, takie jak płacenie jałmużny, pomoc ubogim, czynienie dobra rodzicom, przebaczenie i życie w prostocie. Zakazuje zabójstwa, chyba że dotyczy to wroga religii muzułmańskiej (sura 9). Zabrania  kradzieży i kłamstwa oraz cudzołóstwa. Oczywiście przede wszystkim nakazuje wiarę w Boga. W Koranie są stwierdzenia dotyczące prawa cywilnego jak i karnego. Koran nie jest Biblią, lecz pełni rolę sakralną, tak jak dla nas Chrystus.

Czy islam jest autentyczny? „Zawsze Wierni” nr 6/1999

Dziekan Marek, , Pisarze muzułmańscy VII-XX w. Warszawa 2003

Ehrman Bart, Przeinaczanie Jezusa. Kto i dlaczego zmieniał Biblię, Warszawa 2009

Gadacz Tadeusz, Milerski Bogusław (red.), Religia. Encyklopedia PWN, Warszawa 2003

McDowel Josh, Przewodnik apologetyczny, Warszawa 2002

Napiórkowski Stanisław Celestyn, Jak uprawiać teologię, Wrocław 1996

Szamocki Grzegorz, Tora i Prorocy Wcześniejsi, czyli „wielkie dzieło historyczne” Starego Testamentu, „Studia Gdańskie”, nr 24/2009

VanderKam James,  Wprowadzenie do wczesnego judaizmu, Warszawa 2006