Tarnów – miasto wielu kultur

Uczniowie naszego gimnazjum wzięli udział w konkursie literacko – fotograficznym „Jedność w różnorodności”, organizowanym przez Instytut Dialogu Międzykulturowego im. Jana Pawła II w Krakowie.

Celem konkursu było zwrócenie uwagi  na wydarzenia, zjawiska, architekturę, miejsca oraz tradycje i obrzędy stanowiące przykład sztuki i kultury związanej z wielokulturowością i różnorodnością wybranego regionu Polski.

Uczniowie klasy I gimnazjum przygotowali pracę pt. „Tarnów – miasto wielu kultur”.  Młodzież pracowała pod kierunkiem p. Weroniki Mostowy – Kuźniar i p. Andrzeja Kosmana. Wyniki konkursu będą znane w czerwcu.

 

Od zarania dziejów w Tarnowie żyli obok siebie ludzie różnych kultur i religii. Na przestrzeni wieków zamieszkiwali w nim: Polacy, Niemcy, Żydzi, Szkoci, Austriacy i Romowie.

Dowody wielokulturowości widoczne są do dzisiaj dzięki istniejącym obiektom architektonicznym i muzeom. W mieście organizowane są liczne uroczystości  podkreślające wielokulturowość miasta i jego mieszkańców.

 

Kultura chrześcijańska

Bazylika Katedralna - początkowo kościół parafialny podniesionym do godności kolegiaty w 1400 r. Włoski artysta J. Padovano wyrzeźbił w 1573 r. jeden z najpiękniejszych w Europie renesansowych pomników nagrobnych.

Kościół Matki Bożej Szkaplerznej - jeden z najstarszych drewnianych, gotyckich kościołów w Małopolsce z 1458 r. Rokokowy ołtarz mieści malowany na desce obraz Matki Bożej z Dzieciątkiem.


 

Kultura żydowska

Pierwsze rodziny żydowskie osiedliły się we wschodniej części Tarnowa w XV wieku. W XVI wieku otrzymali oni przywilej od właściciela Tarnowa, gwarantujący bezpieczeństwo synagogi i cmentarza. Znaczna część z nich stanowiła elitę intelektualną i kulturalną miasta. Byli wśród nich: adwokaci, lekarze, muzycy, nauczyciele i przedsiębiorcy.

Podczas II wojny światowej Niemcy spalili i wysadzili wszystkie synagogi oraz domy modlitwy, a maju 1940 r.  dokonali pierwszej wywózki ludności żydowskiej do obozu koncentracyjnego Auschwitz – Birkenau.

Stara Synagoga  z 1630 r. Do dzisiaj zachowała się jedynie bima (ceglany baldachim ze spłaszczoną kopułką, wsparty na czterech kolumnach) z granitową tablicą pamiątkową w 4 językach.

Cmentarz żydowski  –założony ok. 1583 r. Jeden z najstarszych w południowej Polsce. W miejscu masowej mogiły ustawiono pomnik w kształcie złamanej kolumny, pochodzącej z ruin Nowej Synagogi. W Tarnowie istnieje Komitet Opieki nad Zabytkami Kultury Żydowskiej w Polsce.

Kultura romska

W Muzeum Etnograficznym  można oglądać ekspozycję historii i kultury Romów w Polsce na tle ich dziejów europejskim. Corocznie z Tarnowa wyrusza Międzynarodowy Tabor Pamięci Romów, odwiedzający mogiły pomordowanych w Żabnie, Bielczy i Szczurowej. W mieście istnieje Tarnowskie Centrum Kultury Romów w Polsce.

Kultura węgierska

Brama Seklerska im. J. Bema i S. Petöfiego – dar węgierskiej Fundacji Irott Szó i miasta Sepsiszentgyörgy. Za bramą znajdują się kopijniki, drewniane słupy nagrobne węgierskich wojowników. Z Tarnowem związany jest Norbert Lippóczy „ Węgier z duszą Polaka - twórca Tarnowskiego Towarzystwa Przyjaciół Węgier, kolekcjoner malarstwa, ceramiki huculskiej i rzeźby.

Corocznie wiosną w Tarnowie ma miejsce polski festiwal filmowy -  Tarnowska Nagroda Filmowa, natomiast  jesienią odbywa się Ogólnopolski Festiwal Komedii TALIA.

 

Źródło:

https://pl.wikipedia.org/wiki/Cmentarz_%C5%BCydowski_w_Tarnowie

%C4%99tszej_Marii_Panny_Wniebowzi%C4%99tej_w_Tarnowie

https://pl.wikipedia.org/wiki/Stara_Synagoga_w_Tarnowie

http://www.muzeum.tarnow.pl/artykul.php?id=73&typ=6

http://www.tarnow.pl/Miasto/Ciekawostki/Historia-miasta/Dzieje-Tarnowa

http://www.sztetl.org.pl/pl/article/tarnow/5,historia/

http://tarnowskikurierkulturalny.blox.pl/2012/06/Norbert-Lippoczy.html