Obrzędy pogrzebowe w prawosławiu

Wiemy już, jak wyglądają obrzędy ślubne w prawosławiu, więc przyszedł czas na zdobycie wiedzy o prawosławnych obrzędach pogrzebowych. 
W prawosławiu życie ziemskie jest niczym innym jak przygotowaniem do prawdziwego życia, które następuje po śmierci człowieka.  W tym kontekście śmierć rozumiana jest jako sen, przez który wierzący prawosławny wkracza w nowe życie. Specyficzny stosunek do ciała zmarłego i duszy znajduje odzwierciedlenie w tradycjach pogrzebowych prawosławnych.  Poniżej przedstawiamy główne cechy pochówku w prawosławiu.
 
Pogrzeb prawosławny - zasady i etapy
 
Główne części reguły pogrzebowego kanonu prawosławnego:
  • Ablucja
  • Ubieranie się w stroje pogrzebowe
  • Umieszczenie ciała do trumny
  • Korzystanie z całunu, krzyża i ikon
  • Nabożeństwa żałobne i modlitwy o pokój
  • Pogrzeb
  • Stypa
 
Istnieje szereg zasad, które mówią o tym, jak należy umieścić ciało zmarłego w trumnie: oczy powinny być zamknięte, usta zamknięte, ręce skrzyżowane na krzyż i należy w nich umieścić ikonę lub krzyż.  Zanim ciało zostanie wyniesione z pokoju, zwyczajowo modli się za zmarłego.  Po zanurzeniu trumny w ziemi odczytuje się specjalną modlitwę, którą wykonuje duchowny, który następnie musi obsypać całun zmarłego ziemią, a dopiero potem trumnę można przykryć wieczkiem. Trumnę opuszczoną w ziemię kapłan posypuje popiołem, pszenicą i dopiero potem ziemią.  Pierwsze garście ziemi wrzucają do grobu najbliżsi, potem reszta żegna się ze zmarłym.
 
W prawosławiu są trzy dni upamiętnienia:
  • dzień pogrzebu,
  • 9 dzień po śmierci,
  • 40 dzień po śmierci.  
Kremacja jest sprzeczna z tradycją prawosławną.  Ciało powinno zostać zachowane ze względu na wiarę w jego Zmartwychwstanie.  Ciało nie jest po prostu zakopane, jest jak kiełek umieszczony w łonie ziemi, aby odrodzić się w przyszłości.  Przed wykonaniem kremacji zdecydowanie należy uzyskać błogosławieństwo (pozwolenie) od kapłana.
 
Liturgia pogrzebowa w prawosławnym odłamie chrześcijaństwa jest bardzo rozbudowana i bogata. Jej pierwszym i najbardziej rzucającym się w oczy elementem jest obecność aż pięciu różnych rodzajów pochówku ciała zmarłej osoby: osób świeckich, dzieci, zakonników, kapłanów oraz zmarłych w okresie Oktawy Wielkanocnej. Ciało traktowane jest zawsze z ogromnym szacunkiem.
 
Pogrzeb osób świeckich
  • Obmycie ciała gąbką nawilżoną ciepła wodą, wykonywanie znaków krzyża na czole, piersiach, dłoniach, kolanach i stopach na ciele osoby zmarłej
  • Odzianie w szaty pogrzebowe
  • Okrycie sawanem – kawałkiem lnianego płótna symbolizującego szatę chrzcielną
  • Pokropienie trumny wodą święconą przed złożeniem do niej ciała
  • Liturgia pogrzebowa – trzeci dzień po śmierci
  • Modlitwa o przebaczenie grzechów
  • Psalmy
  • Czytania m.in. fragment Ewangelii wg. Św. Jana o zmartwychwstaniu
  • Otpiewanije – ostatnie pożegnanie zmarłego
 
Pogrzeb duchownych
  • Znacznie bardziej uroczysty obrzęd
  • Namaszczenie ciała olejem,
  • Odzianie w habit/sutannę/dalmatykę/szaty liturgiczne (zależy od 
  • W ręce mnichów wkładane są ikony Zbawiciela, a w ręce biskupów i kapłanów krzyż oraz Ewangelia
  • Podczas pogrzebu odczytywane są fragmenty z Listów Apostolskich i Ewangelii wg. Św. Jana
 
Pogrzeb osób zmarłych w oktawie wielkanocnej
  • Pogrzeb przypomina strukturę jutrzni paschalnej
  • Duchowni, którzy odprawiają pogrzeb ubrani są w białe szaty
  • Czytania dotyczące zmartwychwstania
 
Pogrzeb zakonników
  • Bardzo uroczyście odprawiany
  • Obmycie ciała
  • Odzianie w strój zakonny
  • Hymny o życiu zakonnym i o duchowej walce
  • Pokropienie ciała oraz trumny wodą święconą
  • Położenie na czole zmarłego małego wieńca
 
Pogrzeb dzieci
  • Prostsze obrzędy
 
 
 
 
Zamieszczamy tu wybrane fragmenty naszych prac.