Zagadka nr 2:Symbolika rzeki
1. Kongo - „Jądro Ciemności” Joseph Conrad
Podróż w górę rzeki Kongo jest symbolicznym przedstawieniem drogi w głąb siebie i przemiany duchowej człowieka. Jednocześnie to szukanie źródeł kultury, ale też pierwotnej natury. Podróż do źródeł jest powolna i na każdym kroku czyhają jakieś pułapki – mielizny czy silny prąd (symboliczne przedstawienie problemów). Co ciekawe, powrót do cywilizacji okazuje się zdecydowanie szybszy i łatwiejszy. Podobny motyw pojawia się w dwóch filmach – „Czas Apokalipsy” F.F Coppoli (na motywach powieści Conrada) oraz „Aquirre, gniew boży” Wernera Herzoga.
2. Jordan – „Nowy Testament”
Na kartach Biblii rzeka Jordan pojawia się kilka razy i zawsze symbolicznie oznacza nową drogę, oczyszczenie, wręcz wyzwolenie. Najbardziej znany obraz to oczywiście chrzest Jezusa.
3. Connecticut - „The Oxbow” Thomas Cole
Obraz przedstawia romantyczną panoramę doliny rzeki Connecticut tuż po burzy, w którym piękno i majestat łączy się z tajemnicą natury. To symboliczna konfrontacja dzikiej natury i cywilizacji w postaci wycinki drzew.
4. Niemen – „Nad Niemnem” Eliza Orzeszkowa
Rzeka Niemen symbolizuje tu chęć powrotu do mitycznej krainy szczęśliwości, czyli Arkadii i powrotu do natury. Dlatego osoby żyjące w harmonii z naturą są szlachetne i silne, a uciekające w stronę cywilizacji słabe i znużone życiem. Niemen miał w jakimś sensie łączyć tak różnych ludzi, a jednocześnie różne narody.
A na koniec jeszcze mądrość Heraklita - "nie wchodzi się dwa razy do tej samej rzeki" – bo przecież "panta rhei" (wszystko płynie)