Kuchnia śląska

Przez wieki kultura śląska mieszała się i czerpała z wpływów Polski, Czech, Austrii i Niemiec. Ze względu na wielonarodowościowy charakter tej krainy, tutejsza kuchnia jest niejednolita w swym charakterze. Na Górnym Śląsku spożywane są potrawy typowo śląskie (tu powstałe lub tylko tu spożywane) oraz potrawy popularne również w krajach sąsiadujących, często znane tu pod śląską nazwą: np. krepel (pączek) czy buchta (kluski na parze), (za: pl.wikipedia.org)
Tradycje kulinarne śląskiej kuchni powstały w samowystarczalnym gospodarstwie wiejskim. Gospodarstwo w dużym stopniu zaspokajało swoje potrzeby. Uprawiano głównie żyto, jęczmień, owies, pszenicę i kapustę. Na początku XX wieku ziemniaki zaczęły wypierać z jadłospisu kaszę. Posiłki zależały od pory roku. Czas wiosny to potrawy niezbyt bogate; kończyły się zapasy w spiżarni i jednocześnie zaczynał się czas postu, dawniej na Śląsku rygorystycznie przestrzegany. Na stole pojawiały się same zupy, polewki, bryje (zupy z suszonych owoców), kluski i inne postne dania. Od końca XIX wieku na Śląsku szeroko rozpowszechnione było pszczelarstwo. Ze względu na wysoką cenę miodu, używano go wyłącznie do potraw świątecznych i przy ucztach weselnych. Także zioła odgrywały niemałą rolę nie tylko jako przyprawy kuchenne, ale także w lecznictwie ludowym. Każda gospodyni uprawiała bazylię, cząber ogrodowy, lubczyk, kminek, majeranek, estragon, macierzankę, tymianek, miętę pieprzową, szałwię i rozmaryn
(za: www.slaskiesmaki.pl/staticcontent/514508).
Śląska kuchnia regionalna kojarzy się głównie z sycącymi, mięsnymi daniami, które dostarczać miały siły do pracy. Niejednokrotnie oparta na ziemniakach, kapuście lub mące była kuchnią prostą, acz pożywną. Typowym dla Śląska daniem są karminadle, czyli nic innego jak tradycyjne kotlety mielone. Mięsom najczęściej towarzyszą kartofle (ziemniaki), które występują na Śląsku w różnorodnej formie. Popularnością cieszy się danie nazywane „kartoflakiem” – tarte, pieczone ziemniaki, wzbogacone cebulą i wędliną. Ziemniaki na Śląsku można zasmakować również pod postacią klusek, które podaje się do mięs bądź solo pokraszone słoniną i cebulą. Śląskie kluski występują także w wersji na słodko – na przykład ze śliwkami (za: podbaranem.com/kuchnia-regionalna-staropolska-kuchnia-slaska/). Popularne na Śląsku są kompoty z rabarbaru i agrestu, a także zupa z kalarepy, rzadko spotykana w innych rejonach Polski. Śląskim wynalazkiem jest także, popularny w całej Polsce i szeroko dostępny w sklepach, ser smażony z kminkiem. Tradycyjne śląskie wypieki to obwarzanki i kołacz, który piecze się z kruszonką. Innym ciastem jest skubaniec, czyli ucierane ciasto z sezonowymi owocami np. truskawkami, agrestem, rabarbarem, wiśniami, gruszkami lub jabłkami. Zapieka się go razem z ubitą pianą z białka. Kuchnia śląska przyczyniła się znaczącą do rozwoju gastronomii. Jest to wspólny dorobek historyczno – kulturowy wielu pokoleń i wielu grup społecznych.

 

Odsłuchaj artykuł