Boże Narodzenie u prawosławnych

Większość prawosławnych obchodzi święta Bożego Narodzenia 7 stycznia, ponieważ Kościół prawosławny nie przyjął reformy kalendarza wprowadzonej przez papieża Grzegorza XIII w XVI wieku.
Boże Narodzenie jest poprzedzone 40 dniowym postem, tzw. Filipowym. Jego celem jest uświęcenie ostatnich dni roku sakramentem odnowienia duchowej jedności z Bogiem i przygotowanie się do świąt. Rezygnuje się w tym czasie z mięs i nabiału. Post kończy się wigilią, czyli „soczelnikiem”. Święta trwają trzy dni, nie licząc wieczoru wigilijnego, aby w ten sposób podkreślić udział Trójcy Świętej w dziele zbawienia.
Wieczerza wigilijna – jedyny posiłek w ciągu dnia poprzedzającego święta Bożego Narodzenia – rozpoczyna się od modlitwy. Wierni dzielą się prosforą, czyli wypiekanym przaśnym chlebem - odpowiednikiem opłatka w Kościele katolickim. Prosfora (z greckiego: ofiara) to chleb używany w Kościele wschodnim do konsekracji i komunii.
Współczesna prosfora ma kształt małych, jasnych, mieszczących się w dłoni krążków, podobnych do malutkich chlebków. Składa się z dwóch kawałków. Mniejszy krążek, nakładany na większy, jest ozdabiany pieczątką, najczęściej w kształcie krzyża, choć wyjątkowo mogą pojawiać się na nim inne znaki, oznaczające święte miejsca lub świętych.
Na prawosławnym stole wigilijnym prosfora pełni rolę opłatka, którym wierni dzielą się składając sobie życzenia. Na wigilijnych stołach pojawią się tradycyjne potrawy ( jest ich 12), jak: śledzie, karp w galarecie, pierogi z grzybami i kapustą, czy barszcz z uszkami, słodka kutia,miód oznaczający powodzenie oraz czosnek symbolizujący zdrowie. Na stole znajdą się także kisiel owsiany czy mączne placki. Jest także kompot z suszonych owoców czy zupa grzybowa. Podobnie jak u katolików, u prawosławnych jest też sianko pod obrusem i dodatkowe nakrycie dla niespodziewanego gościa.
Po uroczystej kolacji prawosławni udają się do cerkwi Gdy już zakończy się uroczysta kolacja, prawosławni udają się do cerkwi na całonocne czuwanie, które zaczyna się o północy i trwa kilka godzin. Uroczysta liturgia to także adoracja ikony Narodzenia Pańskiego i jest odpowiednikiem katolickiej pasterki. Na nocne czuwanie wyrusza się oczywiście do cerkwi całą rodziną i w gronie najbliższych oraz przyjaciół. 
Pierwszego dnia świąt obchodzi się narodzenie Jezusa w Betlejem, a w cerkwiach odprawiana jest liturgia św. Bazylego Wielkiego. Drugiego czci się Najświętszą Marię Pannę, która narodzinami Dzieciątka połączyła ze sobą Niebo i Ziemię. Trzeciego dnia wspomina się pierwszego męczennika, świętego Stefana, który oddał życie za Chrystusa narodzonego w Betlejem i zmartwychwstałego. Drugiego i trzeciego dnia świąt w cerkwiach odprawia się liturgię św. Jana Złotoustego.
W cerkwi nie ma żłóbka. Wierni adorują ikonę Bożego Narodzenia, w której opowiedziana jest cała historia święta. Ikona wystawiana jest zawsze na środek świątyni. W cerkwiach ubrane są choinki. W świąteczny czas wierni prawosławni pozdrawiają się słowami: „Christos rożdajetsia – sławitie jeho” (Chrystus się rodzi – wychwalajcie Go). 

Opracowano na podstawie artykułów: 
Dziś soczelnik, czyli prawosławna wigilia Bożego Narodzenia w: naTemat.pl
Prawosławna wigilia świąt Bożego Narodzenia w ReligiaDeon.pl