Święta i świętowanie w różnych religiach

Najważniejszym świętem we wszystkich religiach chrześcijańskich jest Wielkanoc, to znaczy Zmartwychwstanie Pańskie. Żadna z wielkich religii świata nie ma takiego święta, ponieważ w żadnej z nich nie ma dokładnie powiedzianego, że zmartwychwstaniemy i będziemy żyć w niebie. Święto Wielkanocy obchodzimy w pierwszą niedzielę po wiosennej pełni księżyca, ponieważ wówczas, w tym dniu, według kalendarza żydowskiego, Jezus został ukrzyżowany. Ale to jest jedyny związek tego święta z religią judaistyczną, ponieważ Żydzi nadal czekają na Mesjasza w czasie każdej Paschy, a symbolem tego oczekiwania jest czwarty kielich i otwarte drzwi. My wierzymy, że Chrystus jest Mesjaszem, umarł na krzyżu i zmartwychwstał dla naszego zbawienia, a więc i my powstaniemy z martwych. W religii żydowskiej jest święto wybawienia. Nazywa się Purim, ale dotyczy wydarzeń historycznych. Purim jest obchodzone na pamiątkę uchronienia Żydów od zagłady w Persji za czasów panowania króla Kserksesa, a więc święto to ma świecki charakter, chociaż wynika z powodu prześladowań religijnych. Nie ma jednak elementów teologicznych.

W związku ze zmartwychwstaniem Chrystusa dla nas każda niedziela jest pamiątką zmartwychwstania, a nie tylko dniem wolnym od pracy, jak to się dzieje w innych religiach. Szabat u Żydów to dzień odpoczynku na pamiątkę odpoczynku Boga po stworzeniu świata, a u muzułmanów jest piątek, jako dzień odmawiania uroczystej modlitwy.

Dla chrześcijan niezwykle ważne są święta Bożego Narodzenia, ponieważ one mówią o tym, że Bóg stał się Człowiekiem, a więc jednym z nas. Zatem nie ma przepaści między Bogiem a człowiekiem ani między Bogiem a światem. Bóg przeszedł przez to samo, co człowiek. Żydzi na Mesjasza, czyli swojego wybawiciela czekają, natomiast muzułmanie mają swoje Urodziny Proroka. Jest to święto, które dotyczy Mahometa. W ten dzień pojawiło się na niebie niezwykłe światło, widać było wokoło fruwające anioły i ziemia drżała w posadach. Muzułmanie świętują ten dzień, modląc się za to, że się Prorok narodził.

Zanim się Chrystus narodził, musiało nastąpić zwiastowanie, gdyż Maryja musiała wyrazić zgodę na to, by stać się swoistym narzędziem ekonomii zbawienia. Istotą zwiastowania jest właśnie Wcielenie. Archanioł Gabriel zapowiedział, że Maryja zostanie matką Syna Bożego za sprawą Ducha Świętego, ponieważ jest dziewicą. I poczęło się Dziecię Jezus. Święto Zwiastowania obchodzimy 25 marca, czyli 9 miesięcy przed Bożym Narodzeniem. Jest też ważne dla chrześcijan  obchodzone w grudniu święto Niepokalanego Poczęcia, które zostało ustanowione ze względu na fakt, że Maryja trwała w permanentnej przyjaźni z Bogiem i przez to została wybrana na Matkę Syna Bożego. Dzięki temu Bóg w Jezusie Chrystusie wkroczył do historii zbawienia. Muzułmanie także obchodzą święto zwane Nocą Poczęcia Proroka. Wyrażają radość z powodu jego poczęcia, paląc w meczetach światła i radując się z tego, że Abd Allah, ojciec Mahometa, został rozświetlony boskim światłem i ono przeniosło się na Arminę, matkę Mahometa, dokonując w niej zapłodnienia. Mahomet zatem został, według wierzeń muzułmanów, poczęty w sposób boski.

W VII niedzielę Wielkanocy obchodzimy w Kościele święto Wniebowstąpienia. Chrystus po zmartwychwstaniu zapowiedział swoim uczniom, że wkrótce wróci do Ojca. Wcześniej jednak da im Ducha Świętego, dzięki któremu będą mogli działać cuda i przekazywać Boże światło ludziom. I z Góry Oliwnej udał się z duszą i ciałem do nieba. Dla chrześcijan wniebowstąpienie Jezusa to radość wstąpienia do Ojca, a zatem wypełnienie obietnicy zmartwychwstania każdego z nas. Chrystus wstąpił w chwałę niebios. Nie ma Go wśród nas, ale pozostawił Eucharystię. Muzułmanie także mają święto wniebowstąpienia Mahometa, który wstąpił do nieba w Jerozolimie, w miejscu, gdzie była świątynia Salomona. Noc Wniebowstąpienia jest dla muzułmanów bardzo ważnym świętem, zalicza się do pięciu świętych nocy islamu, ponieważ Mahomet wędruje przez siedem sfer niebieskich, w końcu ogląda Boga i wyjednuje u niego nie 50, ale 5 modlitw dziennie. W czasie Nocy Wniebowstąpienia muzułmanie rozpamiętują tę podróż i czytają wersety Koranu.

W każdej religii początek roku jest ważnym świętem, ponieważ człowiek powinien zrobić wówczas rachunek sumienia za poprzedni rok i snuć plany na następny. W chrześcijaństwie, a konkretnie w katolicyzmie jest to święto Bożej Rodzicielki, która jest Matką Boga, a nie tylko człowieka. Otworzyła Ona dla ludzkości nowy rozdział, czyli dała nam nowe życie. W judaizmie Nowy Rok rozpoczyna cykl dziesięciu Strasznych Dni, przeznaczonych na pokutę za grzechy popełnione w roku poprzednim. Czasem Nowy Rok jest też nazywany Dniem Sądu, ponieważ Żydzi wierzą, że wtedy otwierane są księgi życia i dokonuje się podsumowanie poprzedniego roku. Święto to jest obchodzone przy dźwiękach baranich rogów i kończy się  Dniem Pojednania z Bogiem, czyli Jom Kipur. Również muzułmanie mają święto Nowego Roku. Jest ono, podobnie jak u Żydów, Dniem Odpuszczenia Win, czyli wówczas zamyka się pewien rozdział życia, a otwiera nowy, który ma być dobry i słodki. Dlatego w tym dniu muzułmanie obdarowują się słodyczami, a także wspominają swojego Proroka, rozważając dzieje jego bogobojnego życia.

W niektórych religiach uroczyście obchodzi się święto plonów. W chrześcijaństwie jest to uroczystość zwana świętem Matki Bożej Zielnej, czyli Wniebowzięcie  Najświętszej Maryi Panny. Ponieważ wtedy przynosi się do poświęcenia bukiety zrobione z plonów ziemi, to święto to jest zarazem świętem plonów. Podziękowaniem Bogu za to, co był łaskaw nam dać. Święto plonów mają także Żydzi, a nazywa się ono Świętem Namiotów. Nazwa ta przetrwała od czasów ucieczki z Egiptu, bo początkowo Żydzi musieli spać pod gołym niebem. Obecnie święto to jest rodzajem dożynek, czyli podziękowania Bogu za tegoroczne plony.

Jak widać, choć te trzy wielkie religie świata różnią się od siebie, to mają często podobne święta i podobnie je obchodzą.

 

Bibliografia

Banek K. (red.),  Słownik wiedzy o religiach, Bielsko-Biała 2007

Chwedeńczuk B., Przekonania religijne, Warszawa 2000

Danecki J., Podstawowe wiadomości o islamie,  Warszawa1998

Górski J., Spotkanie z religiami, Katowice 2007

Jędrzejewski P., Judaizm bez tajemnic, Kraków 2009

Kameraz-Kos N., Święta i obyczaje żydowskie, Warszawa 2000

Kuncewicz P., Goj patrzy na Żyda, Warszawa 2000

Madeyska D., Historia świata arabskiego: okres klasyczny od starożytności do końca epoki Umajjadów (750),  Warszawa 1999

Mynarek H., Zakaz myślenia. Fundamentalizm w chrześcijaństwie i islamie, Gdynia 1996 Ratajczak J., Święta u wiernych różnych religii, http://www.wroclaw.pl/swieta-u-wiernych-roznych-religii, [dostęp: 2015-12-17]

Rawicz J. (red.), Religie świata. Encyklopedia, Kraków 2006

Rosik M., Dni świąteczne nakazane w Prawie,  [w:] Judaizm u początków ery chrześcijańskiej,  Wrocław 2008

Sztaba M., Filozoficzno-teologiczne rozumienie świętości, „Niedziela” 2015-10-31

Tyloch W., Judaizm, Warszawa 1987

Unterman A., Żydzi – wiara i życie, Łódź 1989