W kręgu kultury żydowskiej – warsztaty

 

Dnia 9. maja 2018 nasza asyżowa grupka udała się na wycieczkę do Instytutu Dialogu Międzykulturowego w Krakowie. Gdy przybyliśmy na miejsce, z zaciekawieniem oglądaliśmy piękny teren instytutu oraz podlegające mu budynki. Udaliśmy się do gmachu „Veritas” na pierwszą część naszej wyprawy, czyli na warsztaty poświęcone kulturze żydowskiej. Budynek ten wcześniej był fabryką solną, w której pracował nasz wadowiczanin, ale teraz mieści się tam Instytut Oblicza Dialogu. Powstał on 9 lat temu, a 2 lata temu odwiedził go papież Franciszek. Cała instytucja zajmuje się przede wszystkim nauczaniem pod kątem wielokulturowości, bo przecież najważniejsze jest bycie dobrym człowiekiem. 

"Powinniśmy być otwartymi na dialog, inne kultury i wyznania"

"Bóg jest jeden, ale każdy ma prawo wyznawać go w taki sposób, jaki chce".

 Oto słowa przyświecające działalności instytutu.

W Instytucie Oblicza Dialogu mieliśmy okazję wziąć  udział w warsztatach o kulturze judaizmu, które poprowadziła pani Olga Danek z fundacji Mifgash.

Dowiedzieliśmy się, że pierwszym żydem był Abraham, a judaizm to religia, a w zasadzie kultura, która opiera się na PRZYMIERZU zawartym przez naród Izraela z Bogiem. Żydzi różnią się między sobą, ale wszyscy mają taki sam obrzęd. Chłopcy są obrzezani w wieku 7 lat. Wszyscy również mają ustalone jedno prawo religijne - Halakę - składające się z 613 przykazań. Jerozolima to miasto święte dla judaizmu. Świętym miejscem była też Świątynia Jerozolimska, która została zniszczona, a na jej miejscu postawiono meczet. Po zburzeniu tej świątyni nastąpiła Diaspora, tzn. rozproszenie. 

W judaizmie występują synagogi, które nie pełnią funkcji świątyni, ale są miejscem modlitw żydów.  Jedną z nich można spotkać właśnie w Krakowie. Jeżeli chcielibyśmy określić definicją, co to jest synagoga, to jest to ośrodek kulturowy i religijny, gdzie odbywa się życie żydowskie. Zawsze w tym miejscu znajdziemy:

- Mechanica - "przedzielenie" na dwie części, w jednej modlą się kobiety, w drugiej mężczyźni

-Babiniec - miejsce przeznaczone tylko dla modlitwy dla kobiet

- Aron Ha-Kodesz (szafę ołtarzową) - zawszę obróconą w stronę Jerozolimy

- Torę - zwój spisany po hebrajsku używany do modlitwy, który nie ma rozdziałów, a co tydzień czyta się po jednej "parszy". Podzielona jest na 5 ksiąg i napisana ręcznie przez wskazanych ludzi nazywanych Soferami. Specjalnym wskaźnikiem używanym do jej czytania, ponieważ nie można jej dotykać, jest jad.

-Bima - to "stolik" - specjalne miejsce, na którym kładziona jest Tora

Poza tym poznaliśmy pojęcie "Halacha". Jest to w wykładnia Prawa Mojżeszowskiego, która dokładnie opisuje każde prawo w judaizmie. Prawa te tworzą rabini, czyli "nauczyciele", którzy nauczają o judaizmie. Każdy żyd może interpretować konkretne prawa, ale musi podążać za wybranym przez siebie rabinem, który to prawo ustala. Jedno z nich mówi, że podczas Szabatu żydzi nie używają żadnej elektroniki. Kolejne to Kaszrut, czyli "prawo koszerności" (zakaz jedzenia wieprzowiny, drapieżnych ptaków, owoców morza, krwi w mięsie, łączenia mięsa z nabiałem).

 

 

Dzień w judaizmie rozpoczyna się, kiedy zachodzi słońce. Żydzi modlą się 3 razy dziennie, a więc 1. modlitwa jest wieczorną, 2. - poranną, a 3. - popołudniową. Jedną z modlitw jest SZMA IZRAEL "Słuchaj, Israelu - Haszem jest naszym Bogiem, Haszem jest Jedyny".

Ubiór żydów to Tałesy:

-Tałes Kutan - noszony na co dzień od 3. roku życia

-Tałes Gadol - zakładany po 13. roku życia szal modlitewny, który mężczyzna wkłada podczas Szabatu.

Do każdego ubrania, które posiada przywiązane są sznurki zwane cicitami.

Poza tym żydzi noszą czapki - kipy, które obowiązują w synagodze i na obrzędach, a bardzo religijni żydzi noszą je na co dzień. Mają one różne kolory i wzory, ale są one najczęściej czarne.

 Ciekawie poprowadzone zajęcia pozostaną na długo w naszej pamięci.