Synagoga-Katedra-Meczet. Sztuka czytania symboli
Dyskusja 16 czerwca 2014 roku
Założeniem I edycji projektu „Oblicza dialogu” było zwrócenie uwagi na tematykę sakralną w budownictwie różnych kultur i religii na przestrzeni wieków. Architektura to trwałe świadectwo wielokulturowości regionów, wzajemnych wpływów, przenikania się stylów architektonicznych i detali. Obustronne inspiracje mają zarówno charakter przestrzenny (czyli rozchodzenie się wpływów na różne kraje i kontynenty), jak czasowy (świadome nawiązywanie do rozwiązań wieków wcześniejszych, np. architektury antycznej, średniowiecznej itp.
Do udziału w dyskusji zaproszeni zostali: dr hab. Agata Skowron-Nalborczyk, dr Elżbieta Przybył-Sadowska, dr hab. Leszek Hońdo, mgr inż. arch. Andrzej Mikulski (twórca Centrum Jana Pawła II „Nie lękajcie się!”), ks. dr Adam Wąs.
Prowadzenie: red. Janusz Poniewierski.
Osoby występujące przedstawiły najważniejsze zagadnienia dotyczące budownictwa sakralnego poszczególnych religii monoteistycznych ze szczególnym uwzględnieniem elementów tradycji i wpływów lokalnych kultur na rozwiązania architektoniczne. Podkreślono rolę i symbolikę poszczególnych miejsc modlitwy w odniesieniu do społeczności religijnych. Naświetlono podobieństwa i różnice takich budowli jak katedra, świątynia, synagoga, dom modlitwy, meczet czy zbór. Twórca krakowskiego Centrum Jana Pawła II Nie lękacie się!, Andrzej Mikulski, przedstawił najważniejsze koncepcje architektoniczne mające wpływ na kształt nowo wybudowanego Sanktuarium. Wystąpienia ilustrowane były prezentacjami multimedialnymi. Temat dyskusji cieszył się ogromnym zainteresowaniem odbiorców, którzy zadawali występującym liczne pytania. Architektura to trwałe świadectwo wielokulturowości regionów, wzajemnych wpływów, przenikania się stylów architektonicznych i detali. Obustronne inspiracje mają zarówno charakter przestrzenny (czyli rozchodzenie się wpływów na różne kraje i kontynenty), jak czasowy (świadome nawiązywanie do rozwiązań wieków wcześniejszych, np. architektury antycznej czy średniowiecznej. W dyskusji udział wzięli wybitni znawcy tematyki związanej z architekturą sakralną różnych religii i kultur:
dr hab. Leszek Hońdo - od 2000 roku kierownik Zakładu Kultury Żydów w Instytucie Judaistyki Uniwersytetu Jagiellońskiego. W roku 1993 obronił pracę doktorską pt. „Religia w ujęciu Franza Rosenzweiga”, a w roku 2000 pracę habilitacyjną: „Stary żydowski cmentarz w Krakowie”. Od roku 1996 sekretarz Komisji Historii i Kultury Żydów Polskiej Akademii Umiejętności. W latach 1996 – 98 członek zarządu Polskiego Towarzystwa Studiów Żydowskich. Przedmiotem prac badawczych jest kultura Żydów polskich, cmentarze żydowskie w Polsce, początki syjonizmu oraz myśl żydowska w kręgu języka niemieckiego. Autor licznych publikacji naukowych oraz członek rad redakcyjnych czasopism naukowych, w tym „Scripta Judaica Cracoviensia”.
mgr inż. arch. Andrzej Mikulski - Absolwent Wydziału Architektury Politechniki Krakowskiej. W roku 2000 za pracę dyplomową "Kościół i Klasztor dominikański - miasteczko studenckie w Krakowie" wraz ze swoim promotorem, prof. Dariuszem Kozłowskim, został laureatem konkursu Zarządu Głównego Stowarzyszenia Architektów Polskich "Dyplom Roku 2000. Brał udział w projektowaniu kompleksu handlowego Złote Tarasy w Warszawie. Jego pierwszym wielkim projektem jest krakowskie Centrum Jana Pawła II „Nie lękajcie się”.
red. Janusz Poniewierski - polski publicysta katolicki, autor i redaktor wielu książek poświęconych dziełu Św. Jana Pawła II. Prezes klubu Chrześcijan i Żydów „Przymierze”. Od lat związany ze środowiskiem Znaku. Był kierownikiem działu religijnego "Tygodnika Powszechnego", a także stałym komentatorem Sekcji Polskiej BBC, Radia Wolna Europa, Radia Kraków i KAI. Ma w dorobku szereg haseł do Wielkiej Encyklopedii Powszechnej PWN i wielotomowej encyklopedii Religia. Zredagował kilkadziesiąt książek, między innymi takich autorów jak ks. Józef Tischner, ks. Wacław Hryniewicz, Jerzy Turowicz, George Weigel, a także wybory tekstów Jana Pawła II. W roku 2010 za redakcję „Dzieł zebranych" Jana Pawła II (Wyd. M) otrzymał nagrodę „Totus" przyznawaną przez Fundację "Dzieło Nowego Tysiąclecia". W latach 2005-2010 był członkiem Rady Duszpasterskiej Archidiecezji Krakowskiej.
dr Elżbieta Przybył-Sadowska - wykładowca w Instytucie Religioznawstwa Uniwersytetu Jagiellońskiego. Zainteresowania naukowe: historia chrześcijaństwa, dzieje i duchowość Kościołów wschodnich (prawosławie i Kościoły przedchalcedońskie), prawosławie na ziemiach Słowiańszczyzny, uprzedzenia religijne, religia i nowe technologie. Uczestnictwo w grancie: "Krajobraz i sacrum. Czynniki i procesy kształtowania krajobrazu sakralnego na przykładzie wybranych kultur i religii".
dr hab. Agata Skowron-Nalborczyk - arabistka i iranistka, adiunkt w Zakładzie Islamu Europejskiego Instytutu Orientalistycznego UW. Stypendystka UNESCO i Instytutu JANINEUM w Wiedniu. W 2013 uzyskała stopień doktora habilitowanego w dziedzinie religioznawstwa ("Funkcjonowanie islamu na Zachodzie"). Zajmuje się m.in. socjolingwistyczną sytuacją świata arabskiego, mniejszościami muzułmańskimi w Europie, kontaktami muzułmańskochrześcijańskimi oraz obrazem islamu w polskich Autorka i współautorka licznych publikacji i książek związanych z tematyką dialogu.
ks. dr Adam Wąs - arabista i islamolog, dyrektor Centrum Dialogu Kultur i Religii w Lublinie; wykładowca teologii religii na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim oraz religiologii w Misyjnym Seminarium Duchownym Księży Werbistów w Pieniężnie (UWM w Olsztynie). Absolwent m.in. Papieskiego Instytutu Studiów Arabistycznych i Islamologicznych (Pontificio Istituto di Studi Arabi e d'lslamistica P.I.S.A.I.) w Rzymie; studiował w Jordanii, St. Augustin, Kairze, Tunisie i Nairobi. W latach 1991-1994 pracował jako misjonarz w Kenii. Współprzewodniczący Rady Wspólnej Katolików i Muzułmanów. Zajmuje się m.in. dialogiem chrześcijańsko-muzułmańskim, fundamentalizmem islamskim oraz problematyką chrześcijańskiej i islamskiej misji. W roku 2003 obronił pracę doktorską pt. „Bracia Muzułmanie w Jordanii. Doktryna i organizacja bractwa na przełomie XX i XXI wieku”. Autor publikacji naukowych.
